Bodemdaling nu geen beletsel voor zoutwinning
geplaatst op 08-01-20108 januari 2010 14:36 . NRC correspondent Karin de Mik
Leeuwarden, 8 jan. Zoutproducent Frisia in Harlingen mag in het belang van de verkeersveiligheid 100.000 ton extra zout winnen uit een reeds afgesloten put bij Wijnaldum om een tekort aan strooizout bij aanhoudende koude te voorkomen. Minister Van der Hoeven (Economische Zaken, CDA) heeft het bedrijf hiervoor toestemming gegeven, schreef ze gisteren aan de Tweede Kamer. De Kamer nam vorig voorjaar een motie aan, waarin juist werd afgesproken om geen zout meer te winnen uit het concessiegebied Barradeel BAS 1 bij Wijnaldum. Van der Hoeven wilde Frisia aanvankelijk toestemming geven om daar 200.000 ton extra zout te winnen. Onder druk van de Kamer, die geen draagvlak zag in de streek, zag zij daarvan af. Er was toen – anders dan nu – volgens de minister geen economische noodzaak.
De extra zoutwinning die nu wordt toegestaan, kan de bodem met maximaal een halve centimeter laten dalen, aldus de minister, en dat is volgens haar binnen de afgesproken normen. De actiegroep ‘Laat het Zout maar Zitten’, die al jaren ageert tegen de zoutwinning, vindt dat Frisia gebruikmaakt van emoties. „En de minister gaat daarin mee,” zegt woordvoerder Freek Jukema. In de groep hebben diverse dorpsbelangen en LTO-Noord zich verenigd.
De bodem in het gebied is de afgelopen jaren ruim 30 centimeter gedaald. Onder meer scheurvorming in woningen en verzilting van de grond zijn de gevolgen. De waarde van woningen in het winningsgebied is volgens de actiegroep met 10 tot 20 procent gedaald door schade als gevolg van bodemdaling.
Ook de Friese Milieufederatie is onaangenaam verrast door het besluit van de minister. Voorzitter Pieter de Haan: „Extra zoutwinning betekent extra bodemdaling. Je hebt het hier wel over een kwart van de jaarlijkse daling van twee tot vier centimeter. En dat is een onomkeerbaar proces.” Ook plaatst hij vraagtekens bij het door de minister aangevoerde economische belang. „Dit is paniekvoetbal van Van der Hoeven. Ik vraag me af hoe groot de nood is. Toen alles van de week vastliep bij Amsterdam kwam dat niet door een tekort aan zout. Bij min 5 graden werkt zout niet. Mensen moeten hun verkeersgedrag aanpassen.” Het Friese PvdA-Kamerlid Luts Jacobi is verbaasd over de extra winning: „Er is geen groot maatschappelijk belang. Je kunt beter zout importeren uit Duitsland en Noorwegen, dat is ook veel geschikter.” Ze bereidt Kamervragen voor. Volgens Jacobi had de minister Frisia kunnen verplichten om het extra zout te „verrekenen” met winning in de zomer.
De Friese gedeputeerde Sjoerd Galema (CDA) is onaangenaam verrast door de toestemming van Van der Hoeven. Hij zal EZ negatief adviseren. „Ik heb bedenkingen over de economische noodzaak van Frisia. Die lijkt niets anders dan de nood bij Rijkswaterstaat. Die heeft zijn contract niet op orde. Als provincie hebben we nog voldoende voorraad zout. Ik krijg de indruk dat dit een gelegenheids argument is.” Het CDA in Provinciale Staten van Friesland wil van Galema weten of Van der Hoeven wel met de provincie Friesland heeft overlegd. Een ruime meerderheid in de Friese Staten is tegen extra zoutwinning in het gebied. „We vragen ons af of deze noodmaatregel wel past binnen de bestaande vergunningen en afspraken”, aldus het Friese CDA-Statenlid Henk van der Veen. Volgens hem had Rijkswaterstaat beter moeten anticiperen op de winter. „Na een paar weken vorst zitten we nu al in de problemen. En als er extra strooizout nodig is, waarom moet dat dan net weer uit de Friese bodem gehaald worden? Er zijn meer zoutproducenten in het land.” Bron NRC/Handelsblad RH.